در برخی مواقع و به دلایل مختلفی، کبد، این عضو حیاتی و مهم بدن چرب می‌شود. این وضعیت که به “کبد چرب” و یا “چربی کبد” نیز شهرت دارد، نشانه‌ها و علائم هشدار دهنده‌ای دارد که فرد را از این پیش‌آمد مطلع می‌کند. به همین دلیل، ما تصمیم گرفتیم تا این مقاله از پونیک دارو را به بررسی نشانه‌ها و علائم کبد چرب اختصاص دهیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
کبد یکی از عضوهای حیاتی بدن است که نقش بسیار مهمی در فرایندهای متابولیکی، تصفیه خون و تولید مواد مورد نیاز برای عملکرد صحیح بدن ایفا می‌کند. اما ممکن است عوامل مختلفی، منجر به بروز و شیوع بیماری کبد چرب شود.
علائم کبد چرب به وضوح نشان دهنده وجود چربی بیش از حد در سلول‌های کبد می‌باشند. این چربی می‌تواند به صورت موقت و قابل بازپس‌گیری باشد یا در برخی موارد به علت التهاب و آسیب به کبد، به شکل سیروز و فیبروز کبدی تبدیل شود.
آیا علائم کبد چرب برای همه یکسان است؟
خیر. هیچ نشانه‌ی قطعی و ثابتی برای اثبات بیماری کبد چرب وجود ندارد. برخی از این نشانه‌ها، تنها برای گروهی از افراد نمایان میشوند. در حالی که ممکن است گروه دیگری از افراد با همان شدت بیماری، هیچ یک از این علائم و نشانه‌ها را نداشته باشند.
حتی این بیماری در مراحل اولیه معمولا هیچ علامتی ندارد و ممکن است فرد متوجه ابتلا به آن نشود. پس اگر رژیم غذایی سالمی ندارید، اهل ورزش نیستید و اضافه وزن هم دارید، بهتر است سری به یک متخصص داخلی بزنید و از سلامتی خود مطمئن شوید. چرا که مستعد بیماری کبدچرب هستید و باید سبک زندگی و لایف استایل سالم را در پیش بگیرید.
علائم شایع بیماری کبد چرب
- درد شکم در سمت راست بالای شکم
- خستگی مفرط
- کاهش وزن
- ضعف
- علائم پوستی (زردی پوست)
- خارش طولانی مدت
- کبودی و خونریزی آسان
- ادرار تیره
- تجمع مایع در شکم
- تورم پاها
در ادامه، تمام این نشانه‌ها را به تفکیک به شما توضیح خواهیم داد.
درد شکم در سمت راست بالای شکم
درد شکم در سمت راست بالای شکم یکی از شایع ترین علائم بیماری کبد چرب است. بسیاری از افراد این درد را به عنوان یک درد مبهم و مداوم توصیف می‌کنند که ممکن است با احساس پری معده یا نفخ همراه باشد. این درد می‌تواند خفیف تا شدید باشد و پس از خوردن یک وعده غذایی چرب یا سنگین بدتر شود.
علت درد شکم در بیماری کبد چرب دقیق مشخص نیست. با این حال، برخی از متخصصان معتقدند که این درد ممکن است ناشی از التهاب کبد باشد. التهاب کبد می‌تواند در اثر تجمع بیش از حد چربی در کبد ایجاد شود. برخی دیگر معتقدند که این درد ممکن است ناشی از بزرگ شدن کبد باشد. کبد چرب معمولا بزرگ تر از کبد سالم است و این بزرگی می‌تواند باعث احساس درد شود.
درد شکم معمولا در مراحل پیشرفته‌تر بیماری ایجاد می‌شود. اگر با این درد روبرو شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشات لازم برای تشخیص علت درد صورت بگیرد.
خستگی مفرط و ضعف
خستگی مفرط نیز یکی دیگر از علائم بیماری کبدچرب است. این خستگی معمولا به شکل یک خستگی مداوم و بی‌حالی مفرط توصیف می‌شود که حتی پس از استراحت نیز برطرف نمی‌شود. در بسیاری از مواقع، فرد توضیح می‌دهد که علارغم فعالیت بدنی شدید و سنگین، احساس خستگی می‌کند. برخی دیگر نیز می‌گویند: “حتی وقتی از خواب بیدار می‌شویم هم خسته هستیم!”
کبد نقش مهمی در متابولیسم بدن دارد و اختلال در عملکرد آن خستگی می‌شود. به همین دلیل، پزشکان در بسیاری از مواقع، خستگی مفرط را یکی از علائم و نشانه های کبد چرب می‌دانند.
کاهش وزن، یکی دیگر از علائم کبد چرب
شاید با خودتان فکر کنید که مگر کبد چرب، به علت انباشت چربی در کبد و اطراف آن تشکیل نمی‌شود؟ مگر یکی از دلایل ابتلا به کبد چرب، مصرف غذاهای چرب، فست فودها و شیرینی‌جات نیست؟ مگر این بیماری به دلیل کمبود فعالیت‌های بدنی به وجود نمی‌آید؟ پس چرا کاهش وزن، یکی از علائم و نشانه های کبدچرب است؟!
بهتر است بدانید که این نشانه قطعی نیست. برخی از افراد در صورت ابتلا به کبد چرب، اضافه وزن پیدا می‌کنند. اما کاهش وزن هم می‌توند یکی از نشانه های بیماری کبد چرب باشد. زیرا کبد نقش مهمی در جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی دارد. اختلال در عملکرد کبد می‌تواند باعث کاهش جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن شود.
علاوه بر این، فرد مبتلا درگیر اختلالات گوارشی مانند سوء هاضمه، یبوست یا اسهال می‌شود. این مشکلات گوارشی به مرور باعث کاهش اشتها و کاهش وزن می‌شود. اختلالات روانی مانند افسردگی یا اضطراب نیز در این بیماری بسیار فراگیر هستند که خود عاملی برای کاهش وزن‌اند!
علائم پوستی کبد چرب
علائم کبد چرب روی پوست، ۵ نشانه خاص دارد که در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد.
خارش پوست
یکی از نشانه‌های کبد چرب، خارش پوستی است. این خارش معمولا در دست‌ها، پاها و شکم ایجاد می‌شود و می‌تواند در شب‌ها شدیدتر شود. دلیل این خارش، این است که تجمع چربی در کبد می‌تواند باعث افزایش تولید نمک‌های صفراوی شود. این نمک‌ها می‌توانند در پوست تجمع پیدا کنند و باعث خارش شوند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، نگاهی به مقاله‌ی ارتباط خارش پوست و کبد چرب بیاندازید.
قرمزی کف دست ها
قرمزی کف دست که به نام اریتم پلار نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از علائم پوستی کبد چرب است. این قرمزی ممکن است تنها یک تفاوت در رنگ ساده باشد؛ یا به شکل دایره‌ها و لکه‌های تیره قرمز نمایان شود.
جوش صورت، کمر و شانه
شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از متخصصان داخلی، تنها از روی جوش‌های فرد بیماری کبد چرب او را تشخیص می‌دهند. در چنین مواقعی، فرد مبتلا به کبد چرب، مدام به متخصص پوست و مو مراجعه می‌کند و به دنبال راهکاری برای درمان جوش‌های صورت و کمر خود می‌گردد.
اما غافل از اینکه تا وقتی بیماری او درمان نشود، هیچ یک از راهکارهای پوستی (داروهای پوستی، کرم‌ها و روش‌های پاکسازی پوست) به کار او نمی‌آیند! برای مطالعه توضیحات بیشتر در این زمینه، نگاهی به مقاله‌ی ارتباط کبد چرب و جوش صورت و درمان فوری آن بیاندازید.
ریزش مو
ریزش مو، آخرین نشانه‌ی پوستی بیماری کبد چرب است. هیچ کس دوست ندارد موهایی نازک و کم پشت داشته باشد. چه برسد به اینکه هر روز صبح از خواب بیدار شود و با یک رخت‌خواب پر از مو مواجه شود!
متاسفانه کبد چرب به سلول‌های کبد آسیب وارد می‌کند. در نتیجه‌ی این آسیب‌دیدگی، جذب ویتامین‌های محلول در چربی با مشکل مواجه می‌شود و رشد فولیکول های مو دچار اختلال می‌شود. علاوه بر این، اختلال در عملکرد کبد باعث می‌شود تا مواد لازم برای رشد مو به سلول‌ها نرسد و موها دچار ریزش شوند.
البته کبد چرب، تنها دلیل ریزش مو نیست. برای مطالعه بیشتر در این زمینه، بد نیست نگاهی به مقاله بیماری‌هایی که باعث ریزش مو میشوند کنید.
کبود شدن‌های بی دلیل و سریع
تغییر در رنگ ادرار
کبد بی وقفه و به طور خستگی ناپذیر برای حفظ سلامتی بدن کار می‌کند و وظایف خود را به خوبی انجام می‌دهد. حال تصور کنید که یک بیماری، عملکرد این عضو بدن را دچار اختلال کند! چه اتفاقی ممکن است رخ دهد؟
زمانی که عملکرد کبد با مشکل مواجه شود، بیلی روبین در خون زیاد می‌شود. بیلی‌روبین یکی از پیگمان‌های زردرنگ صفراوی است که از شکست و تجزیه طبیعی هموگلوبین حاصل می‌شود و عامل رنگ زرد ادرار و رنگ قهوه‌ای مدفوع است. افزایش میزان بیلی روبین در خون، ادرار شما را تیره‌تر از حالت عادی می‌کند. حتی اگر مصرف مایعات شما در آن روز، بیشتر از دیگر مواقع بوده باشد.
به همین دلیل است که بسیاری از پزشکان و متخصصان علوم آزمایشگاهی، پس از بررسی آزمایش خون و اندازه‌گیری سطح بیلی روبین خون، به ابتلا یا عدم ابتلای فرد به کبد چرب مشکوک میشوند.
کبد چرب چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص کبد چرب، یک کار تخصصی است که باید توسط یک پزشک متخصص انجام شود. برای بررسی دقیق این بیماری، ابتدا پزشک باید جزئیاتی مانند سابقه بیماری، مصرف الکل، داروها و علائم بیمار را به صورت دقیق بررسی کند.
بعد از این مرحله، پزشک باید آزمایش بیمار را بررسی کرده و میزان آنزیم‌های کبدی مانند AST و ALT را چک کند. تصویربرداری دقیق‌تر از کبد (از طریق سونوگرافی) نیز می‌تواند به تشخیص بهتر این بیماری کمک کند.
پزشکان با استفاده از روش‌هایی مانند سونوگرافی (متداول تر)، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی (غیرمتداول‌تر) می‌توانند تغییرات در اندازه، شکل کبد و همچنین مقدار چربی اطراف بافت کبد را به‌صورت دقیق‌تر بررسی کنند.
در برخی موارد، بیوپسی کبد نیز توسط پزشکان انجام می‌شود. یعنی بخش‌هایی از کبد برای تحلیل دقیق‌تر برداشته می‌شود. هر چند که این مورد بیشتر در مواردی که پزشک به وجود یک مشکل جدی در کبد مشکوک باشد انجام می‌شود.
این ترکیب از روش‌های تشخیصی به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دقیق‌تری از وضعیت کبد چرب داشته باشد و بتواند برنامه درمانی مناسبی را به بیماران مبتلا به کبد چرب ارائه کنند.
تشخیص انواع کبد چرب
کبد چرب به دو نوع تقسیم می‌شود: کبد چرب غیرالکلی و کبد چرب الکلی.
اگرچه مراحل تشخیص کبد چرب به طور کلی یکسان است. اما علائم و نشانه‌های این دو بیماری تا حدی با هم تفاوت دارند.
نشانه های کبد چرب غیرالکلی
کبد چرب غیرالکلی شامل تجمع چربی‌ها در سلول‌های کبد، بدون وجود مصرف الکل است. خود کبد چرب غیرالکلی به دو دسته تقسیم می‌شود: کبد چرب غیرالکلی ساده و کبد چرب غیرالکلی التهابی.
در نوع کبد چرب ساده، بیماران هیچ علائمی از بیماری را ندارند و صرفا می‌توانند از طریق آزمایش خون یا تصویربرداری متوجه وجود این بیماری شوند. در واقع، در این حالت، تجمع چربی در سلول‌های کبد بدون وجود التهاب یا آسیب است.
اما در کبد چرب غیرالکلی التهابی، علاوه بر تجمع چربی، بافت کبد دچار التهاب و آسیب نیز خواهد شد. وجود التهاب در این شکل از بیماری اغلب نگران‌کننده است و ممکن است پزشک برای شما نمونه برداری تجویز کند.
نشانه های کبد چرب الکلی
همانطور که از اسم این بیماری پیداست، کبد چرب الکلی ناشی از مصرف الکل است. در این شرایط، کبد فرد پس از مصرف الکل درگیر چربی، التهاب و در برخی موارد مشکلات جدی کبدی می‌شود.
اما جالب است بدانید که کبد چرب الکلی صرفا بر اثر مصرف الکل به وجود نمی‌آید و عواملی مانند ژنتیک، چاقی، دیابت و مصرف داروهای خاص نیز می‌توانند خطر ابتلا به کبد چرب الکلی را افزایش دهند.
بزرگ شدن رگ‌های خوبی در زیر پوست: علائم کبد چرب
بزرگ‌شدن رگ‌های خونی در زیرپوست یا به عبارت دیگر ورید‌های زیرپوستی، یکی از علائمی است که ممکن است در برخی افراد مبتلا به کبد چرب مشاهده شود.
ورید‌های زیرپوستی، عروقی هستند که خون را از پوست به سمت قلب منتقل می‌کنند. زمانی که کبد چرب می‌شود، فشار بر روی سیستم عروقی بیشتر می‌شود و این موضوع باعث می‌شود ورید‌های زیرپوستی بزرگ‌تر و قابل مشاهده‌تر شوند.
ممکن است این ورید‌های بزرگ‌تر به صورت واضح در زیرپوست مشاهده شوند، به ویژه در مناطقی که پوست نازک‌تر است، مانند دست‌ها و پاهای فرد بیمار. این مشکل ممکن است باعث احساس درد، سنگینی یا تورم در بدن بیمار شود.
بزرگ شدن رگ‌های خونی یکی از علائم پیشرفته کبد چرب است که این مسئله می‌تواند نشانه‌ای از وضعیت نامطلوب سلامت بیمارباشد.
در چنین شرایطی بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه شود تا علائم این بیماری به صورت دقیق‌تر بررسی شود.
علائم کبد چرب در زنان
بیشتر علائم کبد چرب بین زنان و مردان مشترک است اما تعدادی از این علائم مختص زنان است برای مثال:
- ریزش مو
- نامنظم شدن دوره قاعدگی
- خشکی چشم
- حساسیت پستان
طبق آمارها،زنان بیشتر از مردان به کبد چرب مبتلا می شوند.در ایالات متحده، حدود ۳۴ درصد زنان و ۲۸ درصد مردان مبتلا به کبد چرب هستند. این تفاوت در میزان ابتلا به کبد چرب در زنان و مردان ممکن است به دلایل مختلفی باشد.
یکی از دلایل احتمالی این تفاوت، افزایش شیوع چاقی در زنان است. البته دلایل دیگری نیز برای این اختلاف آماری وجود دارد. به نظر می‌رشد که دلیل احتمالی دیگر این تفاوت، افزایش شیوع سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در زنان است. PCOS یک بیماری هورمونی است که می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به کبد چرب شود.
مطالعه مقالات پیشگیری از کبد چرب، کاهش گرید کبد چرب ، درمان کبد چرب گرید ۲ و پاکسازی کبد، اطلاعات بیشتری را در خصوص این بیماری به شما ارائه خواهد داد.
علائم کبد چرب در مردان
تعدادی از علائم ویژه کبد چرب در آقایان شامل موارد زیر هستند:
- افزایش سایز سینه
- اختلالات نعوظ
ژنیکوماستی به معنی بزرگی سینه آقایان است. بسیاری از متخصصان، بزرگی سینه را یکی از نشانه های کبد چرب می‌دانند. زیرا نارسایی کبد و کلیه می‌توانند بر به وجود آمدن این رخداد نقش داشته باشند.
علائم کبد چرب کودکان
کبد چرب در کودکان، وضعیتی است که در آن چربی در کبد تجمع پیدا می‌کند. متاسفانه، در بسیاری از موارد، کبد چرب در کودکان هیچ علامتی ندارد و ممکن است تا زمانی که آسیب قابل توجهی به کبد وارد نشده باشد، تشخیص داده نشود.
با این حال، برخی از علائم احتمالی کبد چرب در کودکان عبارتند از:
- بزرگ شدن و احساس درد شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل
- مدفوع چرب یا کم رنگ
- خستگی و بی حالی کودک
- یرقان (زرد شدن پوست و چشم ها)
- زود عصبانی شدن کودک
- مشکل در تمرکز کردن
علائم کبد چرب در چهره
همانطور که در ابتدای این مقاله نیز به این موضوع اشاره کردیم، بیماری کبد چرب علائم مشخص و ثابتی ندارد. ممکن است برخی از افراد نشانه‌هایی از کبد چرب را در چهره خود داشته باشند؛ در حالی که برخی دیگر هیچ علائمی ندارند. با این وجود، احتمال دارد برخی از نشانه‌ها و علائم زیر، در افراد مبتلا به کبد چرب وجود داشته باشد:
- زردی چشم ها
- حالت قرمزی و برافروختگی پوست صورت
- وجود جوش و آکنه های پوستی
- موهای کم پشت
علائم کبد چرب در افراد لاغر
متاسفانه بسیاری از افراد تصور می‌کنند که بیماری کبد چرب تنها در افراد دارای اضافه وزن و چاق به وجود می‌آید. در حالی که این بیماری در افراد لاغر نیز بسیار شایع است. این افراد با این تصورا اشتباه، هرگز نشانه‌های کبد چرب را جدی نمی‌گیرند. زیرا فکر می‌کنند که به این بیماری مبتلا نمی‌شوند!
فراموش نکنید که چاقی، تنها یکی از علائم کبد چرب است. سبک زندگی نادرست، تمام افراد را مستعد این مریضی می‌کند. حتی کودکان و نوجوانان را !
بی‌اشتهایی، خستگی، ضعف، زرد شدن سفیدی چشم‌ها و خواب آلودگی، تعدادی از نشانه‌های شایع این بیماری در افراد لاغر است که باید مورد توجه فرد و پزشک متخصص قرار بگیرد.
کاهش علائم کبد چرب با مصرف مکمل‌های گیاهی
اگر احساس می‌کنید دو یا چند مورد از علائم کبد چرب (که در این مقاله به آنها اشاره کردیم) را در خود مشاهده می‌کنید؛ می‌توانید از مکمل‌های طبیعی و گیاهی پونیک دارو برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری استفاده کنید.
ما در مقاله درمان کبد چرب با گیاهان دارویی تعداد زیادی از این گیاهان را به شما معرفی کردیم. اما اشاره کردن به یکی از برجسته‌ترینِ این گیاهان در این مقاله نیز خالی از لطف نیست.
بهبود علائم کبد چرب با کورکومین
یکی از بهترین و مفیدترین گیاهان برای کاهش علائم بیماری کبد چرب گیاه زردچوبه است. دلیل اهمیت این گیاه و کاربرد آن برای درماناین بیماری، وجود بخش فعالی به نام کورکومین در این گیاه است. این بخش فعال مانند یک کاتالیزور، چربی‌های اطراف کبد را از بین می‌برد و به فرایند سم زدایی کبد سرعت می‌بخشد.
علاوه بر این، کورکومین کلسترول اضافی موجود در بدن را می‌کند و منجر به کاهش التهاب در سطح کبد می‌شود. اما توجه داشته باشید که برای بهره‌مندی از خواص کورکومین، مجبور به مصرف حجم زیادی از زردچوبه هستید. به همین دلیل، بهتر است از مکمل‌های طبیعی که نوع عصاره‌گیری شده این فراورده هستند استفاده کنید.
شما می‌توانید کپسول کورکومین پونیک دارو را از طریق لینک زیر تهیه کنید:
خرید کپسول کورکومین پونیک دارو
۳,۷۰۰,۰۰۰ ریال
جمع بندی نهایی
بسیاری از پزشکان و متخصصان بیماری کبد چرب را با عنوان بیماری خاموش نیز معرفی می‌کنند. زیرا این بیماری هیچوقت علائم مشخص و دقیقی از خود نشان نمی‌دهد و تنها از طریق انجام آزمایشات تخصصی و سونوگرافی قابل تشخیص خواهد بود.
اگر سبک زندگی نادرستی را در پیش گرفتید، اهل فست فود، غذاهای آماده و نیمه آماده هستید و به سلامتی و ورزش کردن اهمیت نمی‌دهید، منتظر علائم کبد چرب نمانید. زیرا شما نیز یکی از افراد مستعد به ابتلا به بیماری کبد چرب هستید. پس بهتر است با در پیش گرفتن راه سلامتی، خود را از خطر ابتلا به این بیماری برهانید.
متداول در خصوص علائم بیماری کبد چرب
آیا ورم پاها نیز یکی از نشانه‌های بیماری کبد چرب است؟
√ ورم پا از علائم شایع بیماری کبد چرب نیست. با این حال، در برخی موارد، افراد مبتلا به کبد چرب ممکن است دچار ورم پاها شوند.
آیا علائم کبد چرب گرید ۱ و کبد چرب گرید ۲ با یکدیگر متفاوت است؟
√ بله. هرچه گرید کبد چرب بالاتر باشد، یعنی شدت بیماری نیز بیشتر است. در نتیجه، علائم بیماری در گریدهای بالاتر، واضح‌تر و شدیدتر است
