شاخص توده بدنی یا BMI (Body Mass Index) یک معیار ساده برای ارزیابی وزن بدن افراد است. این معیار با توجه به قد و وزن هر فرد تعیین و محاسبه میشود. ما قصد داریم تا در این مقاله از پونیک دارو، شما را با محاسبه شاخص توده بدنی، bmi مناسب هر فرد و انواع bmi آشنا کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
BMI چیست؟
BMI همان Body Mass Index یا شاخص توده بدنی است. این میزان بدست آمده، یکی از راههای معتبر تشخیص وزن متناسب برای هر شخص به حساب میآید. البته برای تشخیص میزان چربی بدن به صورت دقیق نیازمند استفاده از دستگاههای حرفهای و گران قیمت است؛ اما این روش میتواند به صورت حدودی و با اختلاف کم، وزن متناسب برای بدن شما را تعیین کند.
مقدار BMI در بررسی وزن بدن افراد مفید است، اما برای ارزیابی کامل وضعیت بدن، بهتر است دیگر معیارهایی مانند درصد چربی بدن، مقدار عضله و میزان گلوکز خون را نیز بررسی کرد. همچنین برای افرادی که دارای ساختار استخوانی بزرگتر یا کوچکتر هستند، BMI ممکن است به عنوان یک معیار ناکارآمد باشد. به همین دلیل، ممکن است پزشک شما برای ارزیابی وضعیت بدن، از معیارهای دیگر نیز استفاده کند
آیا میتوان از این شاخص برای بررسی وزن مناسب برای کودکان نیز استفاده کرد؟
با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان در سن رشد هستند و بدن آنها مدام در حال تغییر کردن است، بهتر است از این شاخص برای بررسی کودکان استفاده نشود. پزشکان و سایر متخصصان نیز، کودکان را بر اساس محدوده وزن سالم دسته بندی نمی کنند، زیرا:
- میزان این تغییر در بدن دختران و پسران متفاوت است.
- با افزایش سن، قد و وزنشان مدام در حال تغییر است.
BMI مناسب هر فرد؛ نحوه محاسبه شاخص توده بدنی
محاسبه شاخص توده بدنی هر فرد بسیار ساده است. کافی است که وزن خود به کیلوگرم را دو بار به قد خود به متر تقسیم کنید! یعنی: وزن به کیلوگرم / قد به متر * قد به متر
حالا، با توجه به عدد به دست آمده میتوانید به نتایج زیر مراجعه کنید تا میزان شاخص توده بدنی مناسب برای خود را پیدا کنید.
آیا BMI گزینه ی مناسبی برای بررسی وزن مناسب افراد است؟
شاخص توده بدنی تا حد زیادی میزان چربی ذخیره شده در بدن را نشان میدهد. اما واقعا نمیتوان با BMI چگونگی توزیع چربی در بدن را مورد بررسی قرار داد. یعنی اینکه چاقی شما مربوط به کدام قسمت از بدن است، نامشخص خواهد ماند. برای آگاهی از این موضوع میتوان دور کمر را اندازه گرفت. پس از این اندازهگیری میتوان بافت چربی و چگونگی توزیع آن در بدن را ارزیابی کرد. هر چقدر اندازه دور کمر بیشتر باشد، میزان چربی بیشتری در قسمت شکم قرار دارد.
تجمع بیش از حد چربی در ناحیه شکم باعث افزایش چشمگیر خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی، کبد چرب و دیابت میشود. اما تجمع چربی در قسمت ران و به طور کلی کمر به پایین، خطر کمتری نسبت به چربی شکم دارد. برای اینکه بتوانید سلامتی خود و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را ارزیابی کنید، اندازهگیری دور کمر اطلاعات مفیدی به شما خواهد داد.
BMI مناسب ورزشکاران
شاخص توده بندی ورزشکاران با افراد عادی متفاوت است. چون حجم عضلات در ورزشکاران بیشتر از فرادی است که ورزش نمیکنند. از اینرو، استفاده از بی ام آی مردم عادی برای ورزشکاران کار درستی نیست. پس اگر ورزشکار هستید و حداقل ۵ روز در هفته به صورت حرفهای ورزش میکنید، نیازی به استفاده از فرمول محاسبه BMI ندارید.
خطرات بالا بودن BMI یا شاخص توده بدنی
شاخص توده بدنی (BMI) بالا بودن، به معنی اضافه وزن و چاقی است و ممکن است با خطرات بسیار جدی برای سلامتی همراه باشد. برخی از خطرات بالا بودن BMI عبارتند از:
- بیماریهای قلبی-عروقی: افراد با BMI بالاتر از حد معمول علائمی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماریهای قلبی-عروقی دارند.
- دیابت: افراد با BMI بالا دارای خطر بیشتری برای بروز دیابت نوع ۲ هستند.
- بیماریهای تنفسی: چاقی میتواند به بروز بیماریهای تنفسی مانند آپنه خواب کمک کند.
- بیماریهای مفصلی: چاقی میتواند به بروز بیماریهای مفصلی مانند آرتروز کمک کند.
- بیماریهای پوستی: چاقی میتواند به بروز بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس کمک کند.
- بیماریهای کبدی: چاقی میتواند به بروز بیماریهای کبدی مانند چربیزایی کبد کمک کند.
- سرطان: چاقی میتواند به بروز بعضی از نوعهای سرطان مانند سرطان سینه، روده بزرگ و رحم کمک کند.