بذر کتان یا برزک چیست؟ بذر کتان که گاهی آن را تخم بزرک هم نام میگذارند، منبعی سرشار از مواد مغذی مانند فیبر، منگنز، ویتامین B1، اسید چرب آلفا لینولنیک، و امگا ۳ است. این بذر، از درخت کتان گرفته می‌شود؛ درختی قدیمی که در مصر باستان و چین بار می‌آید. این بذر معجزه آسا میتواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت، سرطان و بیماری‌های قلبی نیز موثر باشد. اما هیچ ماده‌ای بی ضرر نیست. به همین علت پیش از مصرف هر گیاهی باید با تمام خواص و عوارض آن آشنا شویم. در این مقاله که توسط پونیک دارو تهیه شده است، شما را با خواص و عوارض بذر کتان آشنا خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.
بذر کتان چه زمانی کشف شد؟
تخم کتان، بذر کتان یا برزک چیست؟ در روایتی که از گذشتگان ما وجود دارد به داستانی اشاره شده است. پادشاهی در قرن هشتم زندگی میکرد. این پادشاه شدیدا به خواص بذر کتان اعتقاد داشت. به همین جهت اصرار داشت افراد نزدیک به وی از این محصول مصرف کنند. و به جهت اینکه از این موضوع (مصرف بذر کتان توسط دایره افراد نزدیکش) اطمینان پیدا کند، قانونی در این مورد وضع کرده بود!
ریشه و تاریخچه بذر کتان
نام لاتین و علمی درخت کتان، Linum usitatissimum، به معنای «مفیدترین» است. کتان اصالتاً متعلق به سرزمین‌های ساحل مدیترانه شرقی تا کشور هندوستان می‌باشد. این گیاه برای استفاده از فیبر و دانه‌هایی که تولید میکند کاشته می‌شود و از ارزش بالایی برخوردار است. از فیبر موجود در ساقه این گیاه پارچه کتانی ساخته می‌شود و از دانه‌های گیاه، روغن به دست می‌آید. دانه‌های کتان خوراکی هستند و حاوی مواد مغذی فراوانی می‌باشند. گیاه کتان به صورت سالانه و تا ۹۰ سانتی متر رشد میکند. این گیاه گل‌های آبی بسیار و جذابی تولید میکند.
مشخصات تغذیه‌ای برزک
تخم کتان، بذر کتان یا برزک چیست؟ دو نوع بذر کتان وجود دارد. بذر کتان طلایی و بذر کتان قهوه‌ای. مشخصات تغذیه‌ای هر دو نوع نیز شبیه به هم است. انجمن تغذیه‌ی آمریکا بر اهمیت این ماده‌ی غذایی تاکید دارد. این انجمن بیان کرده که بذر کتان نه تنها منبعی عالی برای ۲ اسید چرب مورد نیاز سلامت بدن است (یعنی اسید لینولئیک و اسید آلفا لینولنیک)، بلکه منبعی سرشار از فیبر و مواد مغذی و سایر ویتامین‌ها نیز به شمار می‌رود.
خواص و عوارض بذر کتان
خواص درمانی و پر فایده مصرف بذر کتان، هنوز بطور کامل شناخته نشده است. حتی بسیاری از فوایدی که در حال حاضر درباره‌ی بذر کتان ادعا می‌شود، فاقد اعتبار علمی است. با اینحال تحقیقات جدید، نشان می‌دهد که بذر کتان میتواند آن خوراکی اعجاب انگیزی که خیلی‌ها ادعا می‌کنند باشد.
تخم کتان و حفاظت در برابر سرطان
تخم کتان، بذر کتان یا برزک چیست؟ این دانه مغذی چه تاثیری در درمان سرطان دارد؟
ارتباط بین تغذیه و سرطان روز به روز انکارناپدیرتر شده و اثبات گردیده است که الگوی غذایی نامناسب یکی از علل اصلی انواع سرطان می باشد. محققین بر این باوراند که با تغییرات جزئی در رژیم غذایی می توان شاهد کاهش ۶۰ الی ۷۰ درصدی در سرطان سینه، روده ، پروستات و ریه بود. یکی دیگر از خواص تخم کتان، استفاده از این دارو به عنوان مکمل برای پیشگیری از سرطان است. زیرا تخم کتان حاوی اسید چرب امگا۳ است و محققان بر این باورند که امگا۳ رشد سلول های سرطانی را متوقف و از پیشرفت آنها جلوگیری میکند. پزشکان می‌گویند لیگنان (یکی از فاکتورهای موجود در تخم کتان) ویژگی‌های آنتی آنژیوژنیک دارد و از رگ‌زایی و تولید رگ‌های جدید در تومور جلوگیری میکند. لیگنان موجود در تخم کتان ۸۰۰ برابر بیشتر از دیگر غذاهاست.
لیگنان موجود در تخم کتان میتواند از افراد در برابر بسیاری از سرطان‌ها حفاظت کند، به ویژه اگر آن را به طور منظم در رژیم غذایی خود گنجانده باشند. در مطالعه ای روی ۱۶۱ مرد مشخص شد مصرف تخم کتان به توقف رشد تومورهای سرطان پروستات کمک میکند، به ویژه اگر فرد رژیم کم چربی هم اتخاذ کند. همچنین، مطالعاتی که روی پیشگیری از سرطان سینه انجام شده است نشان می‌دهد مصرف تخم کتان به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه کمک میکند.
خواص تخم کتان برای درمان کبد چرب
اگر دارای اضافه وزن هستید یا از نوشیدنی‌های الکلی استفاده می‌کنید، شما در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب قرار گرفتید. چربی کبد باعث ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. در سال ۲۰۰۳ آزمایشی برای بررسی رابطه تخم کتان و چربی کبد صورت گرفت. در این آزمایش موش‌هایی که تخم کتان به آنها داده شده بود دارای چربی کم در کبد بودند. مصرف تخم کتان می تواند چربی موجود در کبد را تحت کنترل داشته باشد.
خواص تخم کتان برای کاهش وزن و کلسترول
دانه کتان میتواند به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند. بر اساس یک مطالعه یک ماهه در افراد مبتلا به بیماری عروق محیطی، خوردن ۴ قاشق غذاخوری (۳۰ گرم) دانه کتان آسیاب شده در روز. سطح کلسترول بد را تا ۱۵ درصد کاهش داد. این اثر میتواند به دلیل فیبر موجود در دانه کتان باشد که قبل از دفع شدن توسط بدن به نمک‌های صفراوی متصل می‌شود. برای دوباره پر کردن این نمک‌های صفراوی، کلسترول از خون شما به کبد کشیده می‌شود و در نتیجه سطوح آن پایین‌تر می‌شود. به همین دلیل، کاهش وزن میتواند یکی از بزرگترین خواص بذر کتان باشد.
این مقاله را از دست ندهید: رژیم رایگان لاغری، لاغری تضمینی در دو ماه
عوارض جانبی مصرف بذر کتان
تخم کتان، بذر کتان یا برزک چیست؟ این دانه چه عوارضی دارد؟ علیرغم تمام فوایدی که برای بذر کتان برشمرده شد مصرف این بذر در افرادی که دارای مشکلات التهابی روده مثل بیماری کرون هستند باید با احتیاط صورت گیرد زیرا این دانه خاصیت ملینی دارد.
زنان باردار و شیرده نیز نباید از این ماده استفاده کنند. همچنین مطالعات نشان داده اند در زنانی که دارای مشکلاتی از قبیل سندرم تخمدان پلی کیستیک، اندومتریوز و فیبروئید هستند نیز این دانه منع مصرف دارد. مردانی که در ریسک سرطان پروستات قرار دارند نیز باید از مصرف ALA خودداری کنند.
در رابطه با استفاده از این دانه توصیه می‌شود این بذر بصورت کامل خریداری و سپس آسیاب و پودر شود زیرا یک دانه روغنی است و میتواند در معرض اکسیداسیون قرار بگیرد. پودر بذر کتان را می توانید در ظروف محفوظ از هوا در یخچال بمدت ۹۰ روز نگهداری کنید.
برای اکثر بزرگسالان سالم بیشتر از ۱ قاشق غذاخوری در روز و برای کودکان بیشتر از ¼ قاشق چایخوری در روز توصیه نمی شود. از انجا که این ماده سرشار از فیبر است با مقادیر کم شروع کنید و به تدریج مقادیر آن را افزایش دهید. یک قاشق غذاخوری پودر کتان حدود ۳۶ کالری دارد.
عوارض شایع
- نفخ
- درد معده
- حالت تهوع
- یبوست
- اسهال
دانه کتان در برگیرنده ماده ای به نام گلیکوزید سیانوژنیک است که هیدروژن سیانید را به هنگام خرد کردن دانه ها در آب تشکیل می دهد. بیشتر فرایندهای تولید، این نوع سیانید را حذف می کنند. علاوه بر این مطالعات نشان داده است که عوارض بذر کتان مرتبط با با مصرف مکمل های حاوی دانه کتان گزارش نشده است.
برزک چیست؟
نکته ایمنی درمورد مصرف بذر کتان
قبل از اینکه بخواهید هر نوع مکمل جدیدی را امتحان کنید بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید. هرگز دانه را به طور مستقیم از گیاه کتان نگیرید و سایر بخش های گیاه را نخورید. با اینکه برخی از تولید کنندگان ممکن است دوز مختلفی از این مکمل را پیشنهاد کنند اما FDA پیشنهاد می کند بیشتر از ۱۶ گرم دانه کتان به صورت روزانه مصرف نشود.
در این مقاله بررسی تخم کتان، بذر کتان یا برزک پرداختیم. امیدواریم که اطلاعات خوبی در خصوص این بذر پر خاصیت و گاها خطرناک کسب کرده باشید. در صورتی که اطلاعات این مقاله برای شما مفید بود، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
